به گزارش گروه فرهنگی قدس، رمان «هفت قمر معالی آلمیدا» روایت مرگ و بازگشتِ آگاهیِ یک عکاس جنگی است که پس از قتل مشکوکش، خود را در قلمرو میانمرگی مییابد؛ جایی که تنها هفت ماه فرصت دارد تا راز مرگ خود و ماهیت حقیقتهایی را که در قالب عکسهای جنگی ثبت کرده، آشکار کند. او در این مسیر با ارواح، خاطرات، قربانیان و عاملان جنگ روبهرو میشود و سفری میسازد که مرزهای واقعیت، خیال و نقد سیاسی را در هم میشکند. این روایت ماورایی، بستری برای کاوش عمیق در خشونت، وجدان، هویت و تاریخ خونآلود سریلانکا است.
در لایۀ انتقادی اثر، شهان کاروناتیلاکا تصویری تیزبینانه از فساد پس از جنگ ارائه میدهد. در جهان رمان، پایان جنگ داخلی به معنای پایان خشونت نیست؛ بلکه ساختارهای قدرت، شبکههای رانت و مصونیت سیاسی همچنان فعالاند. گروههای نظامی و سیاسی که در دوران جنگ قدرت گرفتهاند، پس از جنگ نیز با تکیه بر نبود نظارت و عدالت، به حذف مخالفان، دستکاری حقیقت و بهرهبرداری از منابع بازسازی ادامه میدهند. قتل معالی و تلاش برای پنهانکردن عکسهای او نماد روشنی از همین فساد نهادی و استمرار اقتصاد جنگ است.
عنصر عکس در رمان نقشی فراتر از ابزار حرفهای شخصیت اصلی دارد و به یک نشانۀ چندلایۀ مرکزی تبدیل میشود. عکسها نمایندۀ حقیقت پنهان و غیرقابل انکار هستند و در برابر دستکاری قدرت مقاومت میکنند؛ حافظۀ جمعی و نمادی از زخمهای جنگ را در خود دارند و امکان جاودانگی معنایی برای معالی فراهم میکنند.
از سوی دیگر، عکسها به عنوان ابزار افشا و خطر عمل میکنند و محور تمام بحرانهای داستان—از قتل معالی تا تلاش برای مخفیسازی حقیقت—هستند. همچنین، عکسها با مسئولیت اخلاقی همراهاند و از خواننده و شخصیت میپرسند: شاهد بودن کافی است یا باید اقدامی انجام داد؟ به همین دلیل، عکس در رمان هم هستۀ معنایی و هم ابزار روایی است که مفهوم حقیقت، عدالت و وجدان را برجسته میکند.
نویسندۀ اثر، شهان کاروناتیلاکا (زادۀ ۱۹۷۵)، از برجستهترین نویسندگان معاصر سریلانکاست. او در کلمبو بزرگ شده و در نیوزیلند تحصیل کرده و سالهایی از زندگی خود را در لندن، آمستردام و سنگاپور گذرانده است. نخستین رمانش، «مرد چینی: افسانۀ پرادپ متیو»، جوایز متعددی از جمله جایزۀ کتاب کشورهای مشترکالمنافع را دریافت کرد. او با «هفت قمر معالی آلمیدا» شهرت جهانی یافت و این اثر در سال ۲۰۲۲ موفق شد جایزۀ بوکر را از آن خود کند؛ افتخاری که جایگاه او را بهعنوان یکی از مهمترین صداهای ادبیات سیاسی معاصر تثبیت کرد.خواندن رمانهایی مانند «هفت قمر معالی آلمیدا» ضرورت فرهنگی و فکری دارد، زیرا فراتر از سرگرمی، امکان درک عمیق خشونت، فساد، هویت و تاریخ معاصر را فراهم میکنند. این آثار نشان میدهند که صلح رسمی لزوماً پایان خشونت و فساد نیست و ادبیات میتواند به عنوان ابزاری برای بازتاب حقیقت، نقد اجتماعی و مسئولیت اخلاقی عمل کند.
رمان «هفت قمر معالی آلمیدا» نوشته شهان کاروناتیلاکا با ترجمه ای از فاطمه تناسان، توسط انتشارات رایبد به زیور طبع آراسته شده است.
نظر شما